آموزش موسیقی بدون شناخت مبحث گام ها غیر ممکن خواهد بود. در این جستار در ادامه مباحث آموزش تئوری موسیقی به مبحث گام در موسیقی و تعریف و انواع گام ها و تعاریف آن می پردازیم.
گام ها مجموعه نت هایی هستند که با فاصله معین به صورت متوالی پشت سر هم نواخته می شوند. به بیان دیگر به صداها یا نت‌هایی که به‌صورت متصل میان فاصلۀ یک اکتاو قرار گیرند گام گفته می‌شود.
گام ها تقسیم می شوند به دو نوع :
__ گام های دیانوتیک
__ گام های کروماتیک
گام کروماتیک گامی می باشد که فواصل میان تمام نت های موسیقی در آن یک « نیم پرده » است. گام دیاتونیک نیز گامی می باشد که فاصله های میان نت های موسیقی در آن همانند گام کروماتیک نیم پرده نمی باشد.
در ادامه مبحث آموزش موسیقی به معرفی انواع گام های زیر مجموعه گام دیاتونیک می پردازیم که خود تقسیم می شود به دو دسته ماژور و مینور
__گام ماژور ( Major Scale )
__گام مینور ( Minor Scale )
هر گام ماژور تشکیل می شود از هفت نت به اضافه ی تکرار یک نت در اکتاو بالاتر یا پایین تر، ساده ترین نوع از گام ماژور ، گام دو ماژور است _ که در آن تنها نت های کلید های سفید پیانو نواختنه می شوند و نت های دیز و بمل دار در این نوع گام نواخته نمی شوند. _ گام مینور هم با احتساب نت آخر همنام هشت نت دارد که فاصله میان درجات آن از 2 نیم پرده و 5 پرده تشکیل شده است. و ساده ترین گام مینور گام لا مینور می باشد که مشابه گام دو ماژور نت ها در آن بدون دیز و بمل می باشند.
گام مینور خود تقسیم می شود به سه گام مختلف :
__ تئوریک
چنانچه نیم پرده های گام مینور بین نت های درجات دوم وسوم و پنجم و ششم واقع گردند، آن گام را در اصطلاح گام مینور تئوریک یا کوچک نظری می گویند. فاصله‌های درجات نت این گام نسبت به تونیک به این صورت است: درجه دوم بزرگ، درجه سوم کوچک، درجه چهارم و درجه پنجم درست، درجه ششم و درجه هفتم کوچک و درجه هشتم درست. آنجا که گام دو ماژور به این شکل می باشد: C D E F G A B C گام مینور تئوریک نسبی آن به این شکل می شد: A B C D E F G A (لا درجه ششم گام دو ماژور است.)
__ هارمونیک
هرگاه درجه هفتم گام کوچک نظری (تئوریک) را برای ایجاد محسوس (سانسیبل) نیم پرده کروماتیک بالا ببریم، به گام مینور هارمونیک تبدیل می‌شود. در این گام فاصله بین درجات ششم و هفتم یک و نیم پرده است. در نتیجه شامل سه نیم پرده در میان درجات دوم و سوم، پنجم و ششم و هفتم و هشتم خواهد بود و فاصله‌های درجات آن نسبت به تونیک به ترتیب عبارت‌اند از: دوم بزرگ، سوم کوچک، چهارم و پنجم درست، ششم کوچک، هفتم بزرگ و هشتم درست.
برای نمونه در تنالیته لا مینور، مینور هارمونیک به این شکل خواهد بود:A B C D E F G# A
__ ملودیک
هرگاه درجه ششم و هفتم گام کوچک نظری را در حالت بالا رونده نیم پرده کروماتیک بالا ببریم و در حالت پایین رونده مجدداً آن‌ها را پایین بیاوریم، گام مینور ملودیک به وجود می‌آید که فاصله درجات آن در حالت بالارونده نسبت به تونیک از این قرار است: دوم بزرگ، سوم کوچک، چهارم و پنجم درست، ششم و هفتم بزرگ و هشتم درست. روشن است که حالت پایین رونده آن مانند گام مینور تئوریک خواهد بود.
۲ پاسخ
مفید بود تشکر می کنم
مرسی از مطالبتون