برای آموزش موسیقی سوالات بسیاری مطرح می شود از قبیل این که سازهای ایرانی را بیاموزیم یا سازهای غربی ؟ بهترین ساز سنتی چیست ؟ بهترین ساز برای کودکان چیست ؟ و سوالاتی از این دست که مراجعینی که می خواهند در کلاس های آموزشگاه موسیقی ما شرکت کنند با آن روبه رو هستند.
در وهله نخست باید بگوییم که انتخاب بین خانواده سازهای ایرانی ( یا سنتی )و سازهای غربی شاید مهم ترین مرحله باشد که اگر درست انجام شود ، در مرحله بعد یعنی انتخاب خود ساز دیگر مشکلی نخواهد بود.
سازهای سنتی
سازهای سنتی یا سازهای ایرانی شامل سازهای بسیاری می شوند که در در چند دسته زیر قرار می گیرند :
سازهای زهی
در سازهای زهی تولید صدا نتیجه ارتعاش یک سیم است که معمولا به صورت زخمه زدن ، کشیدن یا ضربه زدن ایجاد می گردد.
این سازها خود به چند دسته ساز های زخمه ای ، ساز های کششی و ساز های زهی کوبشی تقسیم می گردد که برای اطلاعات بیشتر می توانید به بخش سازهای زهای مراجعه نمایید.
معروفترین ساز های این دسته عبارتند از ساز تار ، ساز سه تار ، ساز کمانچه ، ساز عود ، ساز قیچک ، ساز رباب ، ساز سنتور ، ساز قانون و ساز تنبور .
سازهای ضربی
سازهای ضربی همانطور که از نامشان پیدا است در نتیجه ضربه زدن تولید صدا می کنند که می تواند به وسیله دست ، به وسیله یک مظراب مخصوص یا توسط دو جسم به یکدیگر باشد.
معروف ترین ساز های این خانواده عبارتند از :
ساز تنبک ، ساز دف ، ساز دهل ، ساز نقاره ، ساز طاس ، ساز دایره و ساز نقاره
سازهای بادی
سازهای بادی که تولید صدا در آن ها نتیجه عبور هوا از ساز یا بخشی از ساز است دسته دیگری از ساز های سنتی هستند که در زیر می توانید برخی از مهم ترین آن ها را مشاهده نمایید.
ساز نی ، ساز کرنا ، ساز نی ابان ، ساز دو زله ، ساز شمشال ، ساز بالابان
بهترین ساز سنتی
در مورد اینکه بهترین ساز سنتی چه سازی است باید به مواردی توجه کرد چرا که بهترین ساز برای هر کسش می تواند متفاوت باشد و بهتر است بگوییم که بهترین ساز با توجه به شرایط یا بهترین ساز برای هر فرد چه سازی است.
در زیر به برخی از این ملاک ها اشاره خواهیم کرد :
بر اساس علاقه
مهم ترین عامل در اینکه چه سازی برای شما مناسب است این مورد می باشد.
به زبانی دیگر هر چقدر که به ساز مورد نظرتان بیشتر علاقه داشته باشد می توان گفت بهترین ، مناسب ترین و راحت ترین ساز دنیا برای شما هکمان ساز است هر چند که ساز بسیار مشکلی هم باشد.
علاقه عاملی است که باعث می شود فرد هم زمان بیشتتری برای تمرین ساز اختصاص دهد و هم با میل و رغبت بیشتری به انجام تمرینات همت گمارد از این رو است که به والدین همیشه توصیه می کنیم که کودکشان را در سازی که علاقه دارد ثبت نام نمایند هر چند که خودشان آن را مناسب ندانند اما مطمئن باشید که در ادامه نتیجه را خواهید دید.
بر اساس شرایط شخصی
بهتر است سازی که بر می گزینید با شرایط کاری ، زندگی و شغلیتان هماهنگ باشد.
مثلا اگر دائما در سفر هستید ، بهتر است سازی را انتخاب کنید که هم قابلیت جابجایی داشته باشد و هم در شرایط مختلف آب و هوایی خیلی حساس نباشد.
به اینگونه حتما بهتر با سازتان ارتباط برقرار خواهید نمود.
بر اساس شرایط مکانی
اینکه در منزل یا در مکانی که قرار است تمرینتان را انجام دهید و نوازندگی کنید چطور شرایطی داشته باشید هم بسیار مهم است.
مثلا اگر در آپارتمانی زندگی می کنید که برای ایجاد صدا حساسیت وجود دارد یا از لحاظ صدایی عایق نشده است و یا اینکه به هر دلیل می توانید خیلی صدای بلند داشته باشید ، ترجیحا بهتر است به دنبال ساز هایی که خیلی پر سر و صدا هستند نروید.
بر اساس قابلیت های خود ساز
دقت به این مورد هم بسیار مهم است و بایستی قبل از اینکه انتخاب ساز را انجام دهید به آن توجه نمایید.
اهمیت این مورد از آنجاست که برخی سازها محدودیت هایی دارند و برخی دیگر قابلیت های متفاوتی دارند.
مثلا برخی ساز ها در اجرای قطعات ، نت های مختلف و یا هماهنگی با دیگر سازها دارای محدودیت ها و یا قابلیت هایی هستند که اگر مد نظر شما باشد بایستی که به آن ها توجه کرد که در ادامه به مشکلی بر نخورید.
محبوب ترین ساز ها
اما بدون در نظر گرفتن شرایط خاص ، باید بگوییم برخی ساز ها به دلایل مختلف از محوبیت بیشتری برخوردارند که در زیر می توانید برخی از بهترین ساز سنتی و محبوب ترین آن ها را ببینید :
تار
سه تار
سنتور
تنبور
نی
قانون
تنبک
دف
باز هم لازم اشاره کنیم که بهترین ساز سنتی برای هر شخص می تواند تعبیری متفاوت داشته باشد پس بهتر است که با در نظر گرفتن عواملل مختلف که در بالا ذکر کردیم به دنبال بهترین ساز سنتی برای شخص خودتان باشید که بر اساس علاقه ، شرایط و … تعریف شده باشد.