جایگاه بداهه نوازی در تاریخ موسیقی:
بسیاری از دست اندرکاران موسقی به خصوص آنها که دستی در آهنگسازی دارند، با بداهه نوازی میانه خوبی ندارند، حتی برخی بداهی نوازی را معادل بازکردن دهان و صحبت کردن بدون فکر و برنامه از پیش تعیین شده می دانند،کانال کلید سل
اما اگر نگاه کوتاهی به تاریخ موسیقی بیندازیم به دفعات با ماجراهای خلق آثار ارزشمند موسیقی به صورت بداهه برخورد خواهیم کرد.در واقع اگر تنها به دو نکته توجه داشته باشیم، خواهیم دید که خلق آثار موسیقی به صورت بداهه نیز می تواند قابل احترام و یا حتی با ارزش تر از آثاری باشد که به روش های آکادمیک خلق و تهیه شده اند به شرط انکه اصول موسیقایی در انها رعایت شود. به این دو نکته توجه کنید:
۱) بداهه نوازی دانش و توانایی های یک آهنگساز تمام عیار و حرفه ای را دارد.
۲) بداهه نواز تمام مراحلی که آهنگساز معمولی باید به صورت آکادمیک در مدت زمان قابل ملاحظه ای طی کند تا به یک اثر هنری برسد را در ذهن خود می پروراند و در حین اجرای موسیقی طی کرده آن را اجرا می کند.
__باخ ـ Johann Sebastian Bach
باخ در زمان حیات شهرت چندانی در مقام آهنگساز نداشت و معمولا برچسب کهنگی سبک و از مد افتادگی به آثارش زده می شد اما پس از یکصد سال با کشف آثار او و مشخص شدن ارزش هنری آنها، امروزه نه تنها او را به عنوان یک نابغه موسیقی می شناسند بلکه نام او به عنوان بزرگترین بداهه نواز اروپا شهرت جهانی دارد.
در تاریخ موسیقی آمده است که زمانی یکی ازنوازندگان مشهور ارگ اهل کشور فرانسه برای مقابله با باخ به شهر آمده بود، اما او به محض شنیدن صدای ساز او از دور دست، هنگامی که تنها در حال گرم کردن خود برای مسابقه بود، بدون آنکه وارد کلیسا شود با قطار بعدی شهر را ترک کرد.مهارت بداهه نوازی باخ، نقطه قوت آموزش هایش بود، او معمولا به منظور اینکه به شاگردانش معنای فی البداهه ساختن را به صورت عملی نشان دهد، معروف ترین آثارش را در چند نسخه متفاوت می نوشت و از شاگردانش می خواست که آنها را اجرا نمایند. (از همین جا می توان به این نکته پی برد که بداهه نواز معمولا طرحی از موسیقی مورد نظر خود را در ذهن دارد و به هنگام اجرا آن را به گونه ای متفاوت- از زوایای مختلف- می نوازد.)
__موتزارت ـ Wolfgang Amadeus Mozart
حتی اگر تاریخ موسیقی را مطالعه نکنیم و تنها به تماشای فیلم Amadeus- با قبول مستند بودن- بسنده کنیم، بدون شک متوجه محبوبیت موتزارت برخلاف باخ، در دوران زندگی اش خواهیم شد. اما موتزارت نیز در ابتدا در مقام یک بداهه نواز، کسی که به سرعت می تواند ایده های موسیقی را پرورش داده و اجرا کند به شهرت رسید و بعدها با بزرگ تر شدن و پختگی در مقام آهنگساز و احیانا نوازنده پیانو شهرت یافت.در قسمتی از زندگی موتزارت می خوانیم روزی قرار بر این بود که او به همراه کلمنتی (Muzio Clementi) در یک مسابقه نوازندگی پیانو در مقابل پاپ به نوازندگی بپردازند و جالب اینجا بود که قسمت انتهایی مسابقه، اجرای همزمان بداهه نوازی توسط دو موسیقیدان مشهور زمانه بود.
__ بتهوون ـ Ludwig Van Beethoven
بتهوون نیز همانند موتزارت در ابتدا به خصوص در وین شهرت آهنگسازی نداشت، اما در همان ایام به عنوان یک بداهه نواز بی مانند مورد تحسین قرار می گرفت. در واقع پس از گذشت ده سال کامل از محبوبیت او به عنوان یک بداهه نوازی برجسته در شهر وین، آوازه نبوغ او در موسیقی و آهنگسازی به تدریج به گوش جهانیان رسید. این هنرمند برجسته تا آخر عمر بسیاری از کارهای بزرگ خود را با بداهه نوازی تهیه کرد.یکی از بزرگترین آرزوهای بتهوون ملاقات با موتزارت و شاگردی او بود ولی همانطور که می دانید متاسفانه این دو تنها یک بار در مهمانی با یکدیگر روبه رو شدند و بتهوون از این تنها فرصت دیدار موتزارت استفاده کرد و از او خواست تا نت هایی برای بداهه نوازی در اختیارش قرار دهد. در همین زمان هنگامی که بتهوون به نوازندگی مشغول بود، موتزارت به همکارش توماس اتوود (Thomas Attwood آهنگساز و نوازنده ارگ انگلیسی) تاکید کرد «شهرت این جوان روزی زبانزد خاص و عام خواهد شد.»
__شوبرت ـ Franz Schubert
علاقه بیشاز حد شوبرت به آواز و موسیقی با کلام باعث شده بود که او نیز ابتدا به عنوان یک بداهه نواز ماهر پیانو در موسیقی مطرح شود. حتی در تاریخ می خوانیم که او بسیاری از اوقات در کافه ها و مراکز تجمع مردم به نواختن پیانو می پرداخت
__شوپن ـ Fredric Chopin
شواهد زیادی در دست است که شوپن نیز بیشتر قطعات خود را به صورت بداهه و پشت ساز تنظیم نموده است. هر چند او به دلیل خصوصیات اخلاقی و روحی که داشت کمتر در جمع به بداهه نوازی می پرداخت و تنها در حضور دوستان و ن
زدیکان دست به ابتکار می زد
