پرورش و حفظ و مراقبت از صدا اولین و مهمترین قدم در مسیر پیشروی علاقمندان به آواز و خوانندگی است.
صدمات ناشی از عدم حفظ نگهداری و مراقبت از صدا بدون شک تاثیرات جبران ناپذیر خواهد داشت، حنجره و تارهای صوتی انسان بسیار حساس هستند و قابل تعویض نمی باشند.
عوامل خطر زا برای صدا
عواملی وجود دارد که برای صدا مضر است و باید رعایت گردد ، در کلاس آواز همه این موارد به طور کامل آموزش داده می شود. در زیر برخی از مهم ترین آنها را می بینیم.
1-استفاده از صداهای بلند
یکی از عوامل به شدت خطر زا استفاده از صداهایی بلند با نهایت قدرت و کنترل نشده و ناگهانی؛ نظیر فریاد، جیغ، هلهله شادی و مواردی مشابه این ها می باشد.
2-خواندن در شرایط نامناسب
مورد دیگر خطر زا خواندن در شرایط نا مناسب نظیر خواندن در هوای سرد می باشد.
این دو مورد از مواردی هستند که به تاکید باید در مورد آن ها احتیاط های لازم را انجام داد.
مراقبت از صدا
نحوه درست تولید صدا
برای جیغ کشیدن بدون آسیب تارهای صوتی _ چنانچه خوانندگان اپرا یا بازیگران تئاتر و سینما در صورت لزوم و در نقش های خود انجام می دهند، می باید ابتدا فرد نفس گیری و hook انجام داده و سپس جیغ یا فریاد را به محلی که هنگام ادا کردن ning به صدا در می آید منتقل نماید و مطمئن باشد که تارهای صوتی او با این روش آسیبی نخواهند دید. نفس گیری و hook در نگهداری صدا بسیار مهم است و از صدمه زدن به تارهای صوتی جلوگیری می کند.
مدت زمان تمرین های صدا
مورد دیگر بعد از نوع و نحوه تولید صدا مدت زمان تمرین است، خواننده می باید در تمرین اجازه داشته باشد تا در صورت خستگی بسته به شرایط یک نت زیر را با نیروی بیشتر یا با نرمی و بم تر از نت واقع بخواند؛ در صورت خستگی یا آسیب هرگز نباید از هیچ نوع مسکنی نظیر اسپری، قرص های خوراکی، شربت یا سایر موادی که دارای خواص تسکین دهنده هستند، استفاده کند.
مسکن ها شیوه درمانی محسوب نمی شوند و تنها با از کار انداختن عصب های حسی دریافت علائم هشدار و خطر را موقتا خاموش می کنند، این امر می تواند باعث تشدید آسیب دیدگی شود و چه بسا اثرات آن قابل بازگشت نباشد، پس در صورت احساس درد یا خستگی در حنجره، تمرین را متوقف کرده و به استراحت بپردازید و به پزشک متخصص رجوع کنید.
مصرف نکردن موارد مضر برای صدا
عامل دیگری که یک خواننده یا علاقمند به خوانندگی باید توجه داشته باشد عدم مصرف موادی هست که روی حنجره و شش ها تاثیر می گذارند. بطور مثال اولین مورد از این موارد عدم مصرف سیگار است.
سیگار تارهای صوتی را تحریک کرده و ممکن است موجب ایجاد تاول هایی در حنجره شود، علاوه بر این سیگار به بافت شش ها، حنجره، حفره های بینی و گلو آسیب زده و مهمتر از همه از گنجایش تنفسی کاسته و به محدوده صدا آسیب می زند.(موارد گفته شده در مورد قلیان نیز صادق است). الکل هم از دیگر موادی است که علاوه بر آسیب به بافت ها به دلیل حالت سست کنندگی اش کارکرد تارهای صوتی را مختل کرده و در صورت مصرف بیش از حد نیز فرد متوجه علائم خطر و آسیب نمی شود.
در نهایت نیز در هنگام مصرف نوشیدنی ها و خوراکی های خیلی سرد یا داغ باید احتیاط کرد، تنش های دمایی برای تار های صوتی زیان بار هستند و باعث سفت شدن یا سست شدن نرم کام و قسمتهای گلویی می شود ، که هر دو در مراقبت از صدا بسیار مهم هستند.
